NON HAGO XALBADOR?

40 urte dira Xalbador hil zela, 

1976an, bere omenez egiten ari zen herri bazkari batean,Urepelen bertan, bihotzekoak jota.
Bertsolaria eta artzaina. Ezin bertzean (1969),Odolaren mintzoa (1976) eta Herria 

Gogoan(1981) bertso bildumak argitaratu zituen, eta haren bertso idatzi nahiz 

bat-batekoak erreferente izan dira askorentzat. "Xalbadorrenea" baserrian jaio zenez, sortetxeak eman zizkion "izana eta izena".
                                                                                            Santxo eta Kixote ote?

Bigarren Mundu Gerraren ostean hasi zen zabaltzen gero eta gehiago bertsolaritza. Hegoaldeko bertsolariekin lehiaketak antolatzen hasi ziren. Bertsolaritza indarberritzen ari zen garaian, Basarri eta Uztapide bezalako bikotearen ondoan hasi zen Xalbador, lagun paregabea zuelarik Mattin:herriz-herri Euskal Herri osoan ezaguna, miretsia eta maitatua bihurtuz.

Gogoangarria da 1967ko finalean ikus-entzuleen txistu artean kantatutako bertsoa. Bere euskara arrotza eta ulergaitza gertatzen zitzaielako. 
Lazkao-Txikiren aldeko jende asko etorria zen Goierritik eta Uztapiderekin neurtzeko, epaimahaiak Xalbador aukeratu zuenean  sortu zen iskanbila zaratatsua. Baina Xalbadorren apaltasunak eta sentiberatasunak jendea isiltzea eta txaloka hastea ere lortu zuen: 

Anai-arrebak, ez otoi pentsa

Neure gustora nagonik

Poz gehiago izango nuen

Albotik beha egonik

Zuek ez bazerate kontentu

Jendearen txaloek bertsoa ezin bukaturik utzi zuten Xalbador. Txaloak isildu zirenean amaitu ahal izan zuen bere bertsoa, negar malkotan.

Errua ez daukat ez nik

Txistuak jo dituzute bainan

Maite zaituztet oraindik.

Uztapidek jantzi bazuen ere txapela, Xalbadorrek irabazi zuen bertsozaleen bihotza betiko.
Xalbador kontalari ona ere bazen: hamaika pasadizo, ipuin eta txiste kontatu ohi zuen lagunartean. Urrutira ematen zuen baino hiztunagoa eta alaiagoa zen Xalbador. Parisa egin zuten bidaian isildu ere ez zela egin kontatzen du Basarrik: "itxura kontrakoa zen... barru-barruan oso alaia eta jolastia zen. Aparteko grazia zuen txisteak eta gertaerak kontatzen... zenbat gozatu genuen!"

Gehiago jakiteko:http://www.euskara.euskadi.net/appcont/sustapena/datos/xalbado.pdf